عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با تاکید براینکه عدالت در حوزه سیاست در عرصه های گوناگونی مطرح است گفت:در حوزه عدالت سیاسی از سطوح انتخاب مدیران و زمامداران تا اینکه حاکم جامعه چه کسی باید باشد می توان بحث کرد.

وی بااشاره به اینکه در آیات متعددی به ویژگی های زمام داران و حاکمان اشاره شده است گفت: حتی در قرآن به ویژگی هایی چون نیروی جسمانی ،و امین بودن افراد اشاره شده است(1)و اینکه   کسی که بخواهد زعامت  امور را به عهده بگیرد ، باید  به لحاظ دانش و به لحاظ مقدورات و امکانات جسمی و عمومی آمادگی اشغال این پست را داشته باشد که البته این مشخصه ابتدایی برای افراد است.

وزیر اسبق فرهنگ وارشاد اسلامی امین بودن را از لوازم عدالت سیاسی عنوان کرد و ادامه داد: امین بودن از لوازم عدالت سیاسی است به این معنا که این جایگاه و منصب در اختیار کسانی که در مقابل عدالت ایستاده باشند و به عبارت دیگر ظالم باشند، قرار نمی گیرد (2)

صفار هرندی ادامه داد: عدالت، بدون اعمال سیاست ها و قوانین و مقرراتی که ناظر به تحقق عدالت سیاسی باشد، ممکن نیست.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام  ادامه داد: هر اقدامی دراین کشور که به رویه قانون و برنامه تبدیل می شود باید به تحقق سه مسئله رفع فقر، رفع تبعیض، و رفع فساد منجر شود.

وی اعمال سیاست های منجر به فقر را ضد عدالت دانست و تاکید کرد: ما عدالتی را قبول نداریم که توسعه و توزیع فقر از آن استنباط شود.

صفار هرندی در ادامه خاطر نشان کرد: عدالت به معنای توزیع داشته های موجود و در ادامه رسیدن به نقطه صفر نیست، بلکه عدالت در کنار پیشرفت معنا پیدا می کند بنابراین کسانی که طراحی هایشان در مورد عدالت منجر به زایش ثروت جدید نمی شود، و دم از عدالت می زنند، در حقیقت این طرح ها جاری کننده عدالت بدلی هستند.

صفار هرندی ادامه داد: متأسفانه در  مقطعی  دچار چنین رویه  ای و سیاست هایی شدیم که موجب رکود در تولید شد.

وی با بیان اینکه کمک به اقشار پایین دست یک ضرورت است گفت: متاسفانه در روند اجرای هدفمندی  سهم برخی از دستگاه های تولیدی پرداخت نشد و در همین وقت ادعا شد که می خواهیم سهم مردم از یارانه را چهار برابر کنیم!

صفار هرندی خاطر نشان کرد:  عدالت اگر همسو با پیشرفت نباشد از گفتمان  انقلاب اسلامی  فاصله خواهد گرفت.

وزیر اسبق  فرهنگ و ارشاد اسلامی  گفت: فساد، منشأ ضدیت با عدالت است  چراکه فساد  موجب می شود افرادی از طریق دسترسی به رانت ها و موقعیت های ویژه از بقیه مردم فاصله بگیرند و برخورداری هایشان به دلیل اینکه به حوزه قدرت متصل هستند از بقیه مردم بیشتر شود، واین مسئله به تدریج بین مردم شایع می شود و همه به دنبال سوء استفاده از سایرین و کلاهبرداری می شوند.

صفار هرندی ادامه داد: وقتی مردم ببینند جریان شایع در جامعه و حکومت   چنین جریانی است آنها نیز تأسی می کنند و بین خود این توجیه را خواهند داشت که همه بد شده اند ما نیز اینگونه خواهیم شد! در صورتی که همه بد نشدند، بلکه رویه موجود، خلاف، فاسد و ضد عدالت است.

صفار هرندی با تاکید مجدد براثر سوء فساد حاکمان بر مردم به فرمایشات مقام معظم رهبری دراین زمینه اشاره کرد و گفت: حضرت آقا در کلامی می فرمایند: برخی به گونه ای حرف می زنند که گویی همه چیز خراب شده است. نه اینطور نیست ،  اما وقتی این خرابی ها به حوزه زمامداران می رسد، مردم حق دارند بگویند همه جا خراب است چنان که فرمود إذَا فَسَدَ العَالِمُ فَسَدَ العَالَمُ این اثر وضعی فساد حاکمان است.

صفار هرندی با اشاره به  وجود تبعیض های ناروا در جامعه گفت: تبعیض به واسطه پیوستگی به حوزه قدرت و اعتبارهای حکومتی تحقق پیدا می کند و اینکه فردی می تواند از سازمانی موافقت اصولی بگیرد و شخص  دومی  نمی تواند آن را اخذ کند ، در حالی که فرد دوم شاید شرایط عمومی اش بهتر از فرد اول باشد این است که  توصیه ای  از سوی یک صاحب قدرت برای فرد اول شده است!  این یعنی تبعیض

وی اضافه کرد: بارها گفته شده است  که برخی از این آقا زاده ها ورودشان در ادارات به واسطه آشنایی و رابطه ای است که رئیس اداره با این فرد دارد، و این تبعیض تا حدی است که در برابر چشم مردم رئیس اداره  برای این فرد در باز می کند! و به حالت نوکری و خدمتکاری با وی عمل می کند،چراکه وی  فرزند فرد صاحب قدرت و ثروتی است!

وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطر نشان کرد: این رفتارها فرهنگ جامعه را خراب و آلوده می کند و به مردم اینگونه القاء می کند که همه این حرفهائی که از عدالت علوی مطرح است در حد حرف است و در واقع آنچه جریان دارد و باید باشد، این رفتارهای تبعیض آمیز است، که اگر کسی از خانواده های نامدار و مرتبط با قدرت و ثروت باشد جلوتر از همه است.

وی با اشاره به مخالفت مقام معظم رهبری به ورود مسئولان کشور به فعالیت های اقتصادی گفت: وقتی فلان نماینده یا وزیر برای خودش کار اقتصادی جداگانه ای راه می اندازد به طور طبیعی این شخص در مسابقه اقتصادی با فرد مشابهش که نسبتی با حکومت و قدرت ندارد از قبل برنده است، البته نه به خاطر فضیلتهایش بلکه به خاطر جایگاه و روابطش است، لذا این ضد عدالت است.

* تاکید ویژه مقام معظم رهبری به فرزندان برای عدم ورود به فعالیت های اقتصادی

صفار هرندی ادامه داد: حضرت آقا به فرزندانشان فرموده اند که شما  اگر منتسب به من هستید، حق ندارید کار اقتصادی بکنید البته برای اینکه حق آنها ضایع نشود،  حضرت آقا به فرزندانشان فرموده اند: هر وقت قصد داشتید اینگونه کارها را انجام دهید، من به مسئولین ثبت احوال می گویم اسم من را از شناسنامه شما خارج کند!

و حتی کسانی که در حلقه اولی با خانواده رهبر انقلاب وصلت می کنند نیز این شرط را برای آنها قرار می دهند که حق ورود به فعالیتهای اقتصادی را ندارند.

صفار هرندی ادامه داد: وقتی دیده می شود که فلان شخص فرزند رهبر یا فرزند رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام است به نحو دیگری با آنها رفتار میشود و ناخودآگاه بر مردم عادی مقدم داشته خواهند شد.

این کارشناس مسائل سیاسی خاطر نشان کرد: بسیاری از مسئولین در مراتب بسیار  پایین تر هستند  که می گویند ما نمی توانیم در حق فرزند خودمان جفا کنیم و مانع فعالیت اقتصادی شان  شویم که نتیجه اش انجام فساد های بین المللی توسط یک آقازاده  و خروج  حکم برای وی در خارج از کشور شده است.

صفار هرندی ادامه داد: این فرد به واسطه این که به حوزه قدرت در ایران منتسب بود تا این حد پیش رفت و این  مسئله به معنای تبعیض است.

صفار هرندی نوع دیگر تبعیض  را تبعیض در رانتهای اطلاعاتی دانست و ادامه داد: نوع دیگر تبعیض، تبعیض در برخورداری از رانت های اطلاعاتی است. مثلا شخصی کارمند و یا مسئولی در وزارت خارجه است و می داند که روابط ما در آینده نزدیک با فلان کشور توسعه پیدا می کند و محورهای مورد توافق بین دو کشور را نیز می داند، لذا این شخص به  نزدیکانش  اطلاع می دهد و زودتر از بقیه وارد عمل می شوند و طبیعی است که کسی نمی تواند با این افراد در استفاده از ظرفیت  های موجود رقابت کند.و یا کسی که از تغییرات ارزی در بانک مرکزی مطلع است و تغییرات سیاستهای ارزی را می داند، این اطلاعات را به دوستان و آشنایانش منتقل می کند تا بر اساس آن زودتر و راحت تر از بقیه مردم از این موقعیت ها استفاده کنند.

وی با بیان اینکه اینگونه روابط در مواردی جنبه حزبی  و جناحی هم   پیدا می کند گفت: در دهه هفتاد بخشی از این فاصله هایی که بین اقشار مردم ایجاد شد محصول این رانت های اطلاعاتی  و  خصوصی سازی هایی که می خواست صورت بگیرد که علی الظاهر جزو سیاستهای کلان بود، و به جای اینکه  مردم در موقعیتهای برابر از آن استفاده کنند، یک سری افراد قبل از اطلاع رسانی عمومی در صف بودند و اطلاع بقیه مردم تمام موقعیت ها را به نفع خود مصادره و ظرفیتها را از بین می بردند.

عضو مجمع تشخصی مصلحت نظام با تاکید بر اینکه تداول قدرت و ثروت نباید بین یک قشر خاص باشد گفت: شرایط بادی به گونه ای باشد که  دانشجویی که در حال تحصیل است باید امیدوار باشد که اگر استعداد لازم را داشته باشد میتواند نماینده مجلس، وزیر، رئیس جمهور شود این حالت باید در فرزندان این سرزمین قابل درک و لمس باشد اما وقتی اینگونه باشد که راه رسیدن به نمایندگی مجلس و شوراهای شهر و خرج ها و هزینه های میلیاردی است، معنایش این است که این حوزه برای قشر خاصی خواهد بود.لذا به یاد آن جمله حضرت امام(ره) می افتیم که می فرمودند، خدا نیاورد روزی را که سرنوشت مصالح کشور به دست صاحبان ثروت و قدرت رقم بخورد.

* اشرافیت جز لاینفک مسئولیت برخی شده است

وزیر اسبق فرهنگ  وارشاد اسلامی با اشاره به اینکه اشرافیت و تجمل گرایی  برای برخی جز لاینفک مسئولیت شمرده می شود گفت:  یکبار به محافظی که در دوران وزارت داشتم گفتم، چرا درب خودرو را  هنگام پیاده شدن من باز می کنی؟ گفت قبلا اگر این کار را نمی کردیم توبیخ می شدیم چون بی احترامی قلمداد می شد. به وی گفتم که از این به بعد بی احترامی به اعضای دولت نهم این است که راننده یا محافظ بخواهد در خودرو را برای وی باز کند.

* مسئول مردمی باید دربین مردم باشد

وی ادامه داد: در دولت نهم   قرار شد ، اعضای دولت نهم هنگام ورود به فرودگاه در سفرهای هوایی، در صورتی که وقت کافی باشد، از پاویون فرودگاه عبور نکنند و در سالن فرودگاه کنار باقی مردم منتظر باشند و از مسیر معمول بقیه مردم عبور کنند تا فرصتی باشد که اگر مردم حرفی دارند با مسئولین در میان بگذارند.

وی با تاکید براینکه مردمی بودن به معنای  در بین مردم حشر دائمی داشتن است گفت:  کار گزار جمهوری اسلامی باید حشر دائمی با مردم داشته باشد، چراکه  وقتی که از مردم جدا شود بعد از مدتی ادبیات مردم را فراموش میکند و ادبیاتش با مردم تغییر می کند.

صفار هرندی افزود: در دوره سازندگی وزیری داشتیم که نصف روز وقت اداری اش را صرف این کرده بود که در بازارها سردَر خانه تازه ساختش را انتخاب کند که در انتها موفق هم نشد و آن را از ایتالیا آوردند!

* در کاخ نشستن، خوی کاخ نشینی می آورد

صفار هرندی با بیان اینکه خوی اشرافی گری آفت مسئولین است خاطر نشان کرد:   حضرت امام(ره) فرمودند: در کاخ ها نروید چون خوی کاخ نشینی به شما سرایت می کند که عده ای  در جواب می گفتند ما می رویم ولی به سازندگان این کاخها نفرین و فحش میدهیم! اما حضرت امام (ره) می فرمودند که این حرفها شوخی است  اگر در کاخ بنشینی خوی کاخ نشینی هم در ادامه خواهد آمد.

صفار هرندی افزود: برای برخی مسئولین نشستن در خودرویی که شاسی بلند باشد اعتبار محسوب می شود و می گویند از بالا مردم را می بینیم!  این را از زبان یکی از مدیران شنیدم، یعنی به اندازه نیم متر بالاتر از مردم بودن برای وی هیجان انگیز بود.

* خود محور بودن آفت عدالت طبی

وزیر اسبق فرهنگ  وارشاد اسلامی مشورت پذیر نبودن و خود محور بودن  را یکی  دیگر از آفت های مسئولین برای اجرای عدالت دانست و گفت: بسیاری از مسئولینی که ابتدا خوب بودند و در ادامه منحرف شدند، به خاطر این بود که روی شخص و نظر خودشان حساب ویژه باز کردند و به تعبیر حضرت آقا دچار خود شگفتی شدند

محمد حسین صفار هرندی تاکید کرد: آفت سیاست پیشگی فاقد عدالت این است، که می گویند من حاضرم با ابلیس بنشینم اما با رفیق سابقم که نظرش در برخی امور با من مخالف است، نمی¬توانم کار کنم!

وی بااشاره به اینکه در انتخاب مدیران هنوز به جای ضوابط بر روابطتکیه می شود گفت:حاصل مدل رابطه ای در انتخاب مدیران  همان مفهوم ضد عدالت سیاسی است واین یعنی اینکه  هنوز یک سال از دوره زمامداری نگذشته است که می بینید فلان وزیر عوض می شود و یا فلان کارگزار تغییر کرده است علت این پدیده این است که انتخاب مدیران و مسئولان بر اساس ضابطه نیست چرا که اگر ضابطه مند بود، دلیلی نداشت بعد از مدت کوتاهی متوجه شوید که عناصر انتخابی شما با آرمانها و ارزشها فاصله دارند، لذا مجبور به تغییر می شوید.

وی با اشاره به تناقض اصلاح طلبان پیرامون  اتفاق اخیر در شورای شهر تهران گفت: البته بر عکس این حالت هم ممکن است که شخصی بر اساس ضابطه تعیین شود و چون رابطه گرایانه عمل نمی کند بر کنار می شود مثلا خانم راستگو در جبهه سیاسی خود (اصلاح طلب) با این تصور که اینجا حق باید حاکم باشد، می بیند که حکمی از سوی مسئولین حزب آمد که بایستی بر اساس تصمیمات حزب عمل کنید و رای بدهید و آنچه خود شما به آن رسیده اید، اشتباه است  و وقتی خانم راستگو مخالفت می کند و رای آزاد خود را می دهد، بر علیه او مصاحبه و جو سازی می کنند و وی را از حزب اخراج می کنند!

* مفهوم تحزب وامکان آن

صفار هرندی در همین رابطه با اشاره به مفهوم حزب در کشور گفت: حزب یعنی مکانی برای پرورش نیروهای هم فکر و دارای مواضع و آرمان های مشترک و عمل بر وفق آن و تشکیل دولت سایه و به قدرت رسیدن تشکل، گروه یا حزب براساس برنامه از پیش تعیین شده ای که بتوان کشور را بر اساس آن برنامه اداره کرد. بنابر این میتوان قضاوت کرد که در این مدل انسجام ظاهری خوبی حاکم است.

صفار هرندی ادامه داد: تا امروز در کشور ما مدل تحزُّب جواب نداده است. اما اگر فلسفه تحزُّب را فارق از جریان تجربی آن در نظر بگیریم، ما برای تحقق عدالت سیاسی نیازمند چنین فرآیندی هستیم.

صفار هرندی اضافه کرد: وقتی شما دولتی را دست به دست می کنید و کشور را به دست رئیس جمهوری می سپارید که بعد از آن آشنایان و رفقای خود را انتخاب می کند که در نگاه اول فکر می کند این افراد با او هم فکر هستند، اما بعد از سه هفته می بینید که اختلافات در دولت ظهور و بروز می کند.این به این دلیل است که انتخاب افراد براساس ضابطه نبوده است در حالی که مدل مفید و صحیح و بر اساس عدالت این است که افراد باید در یک کانون هایی برای آرمان و برنامه مشترک کنار هم پرورش یافته باشند و در برنامه ای که موظف به انجامش در دوره اجرا خواهند بود، تمرین کرده باشند.

صفار هرندی اضافه کرد: از ابتدا معلوم بود وقتی مدیران دولت به این شکل کنار هم نشسته اند، سرنوشت دولت اینگونه می شود که هر روز بخشی از کابینه به بخشی دیگر طعنه می زنند و با هم مشکل دارند ودلیلش رعایت نشدن ضابطه ها در انتصابات است.

* مدل های وارداتی مناسب انقلاب اسلامی نیست

صفار هرندی با تاکید بر اینکه مدل حزبی مدل متناسب با انقلاب و نظام ما نیست و  مدل های وارداتی اصولا با بعضی از آرمان ها و اهداف ما تناقض  دارد گفت: با این حال  یک نکته مهم در دل آن نهفته است و آن اینکه جایگاه های قدرت به حسب صلاحیت های افراد در آن توزیع می شود و یک مجموعه 200هزار نفری حزبی قطعا عصاره فضیلت های فرهنگی از نگاه خودشان را مطرح می کنند و معتقدند که اگر بر اساس این ارزشها حرکت نکنیم، شکست می خوریم و اگر ایرادی مغایر با ارزشهای حزب در عضوی از اعضا باشد در همان تشکیلات سرکوب یا آن فرد متخلف کنار گذاشته می شود.

صفار هرندی با تاکید بر اینکه حزب به مفهوم سکویی برای کسب قدرت و چنگ انداختن به مناصب حکومتی آفت است خاطر نشان کرد: اما حزب به معنای جایی برای شناسایی استعداد ها و پرورش و سازمان دادن آنهاو تشکیل دولت سایه برای اداره کشور مبارک و مثبت است و اگر این ها را نداشته باشیم رویکرد ما به انتخاب گزینه ها مخصوصا در ارتباط با ریاست جمهوری شخص محور خواهد شد. نمی گوییم که کدام برنامه مناسب است در 4 سال آینده پیاده و حاکم شود، بلکه می گوییم چه کسی 4سال آینده برای اداره کشور مناسب است.

وی ادامه داد: وقتی اینگونه شد، غالبا می بینیم فقط سخنران خوبی است. این سخنران برای پاسخگویی و معلمی مناسب است!.

* ای کاش در حق کلمه اعتدال جفا نمی شد

عضو مجمع تشخصی مصلحت نظام  در پایان با اشاره به اینکه  اعتدال و عدالت به معنای قبول هرچیز در جای خودش است ادامه داد: آیا این به معنای اعتدال است که افراد تند رو افراطی در سطوح میانی مدیریتی به کار گمارده شوند.

وزیر اسبق فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطر نشان کرد:  نمی شود که  نفر  یک کلمه ای را بگوید و بعد به لوازم آن مقید نباشد، و ای کاش  در حق کلمه   خوب و مقدس اعتدال  جفا نمی شد.

* هم اندیشی